آیت الله محسن اراکی استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم در درس خارج «فقه فرهنگ کلان» که در 29 شهریور ماه سال 1403 برگزار شد بیان داشت: قبل از تعطیلات گذشته، درباره فقه رسانه بحث می‌کردیم. حال قصد داریم با یک نگاه به فهرست فقه کلان، این بحث را با یک ساختار جدید ادامه دهیم. برای فقه فرهنگ کلان، چهار فصل پیشنهادی در نظر گرفته‌ایم:
فصل اول: فرهنگ و هویت اجتماعی؛ در این فصل، به بررسی رابطه بین فرهنگ و هویت اجتماعی می‌پردازیم. در این فصل به سوالات پیش رو پاسخ خواهد داده شد: چه رابطه‌ای بین فرهنگ و هویت اجتماعی وجود دارد؟ چه نقشی فرهنگ در شکل‌گیری هویت و شخصیت جامعه دارد؟
همچنین سه مبحث اصلی در این فصل عبارتند از:
1. حقیقت و روند پیدایش هویت اجتماعی: حقیقت هویت اجتماعی چیست؟ آیا ما یک هویت اجتماعی یا شخصیت اجتماعی داریم؟ اگر وجود داشته باشد، چگونه شکل گرفته است؟  
2. رهبری و هویت اجتماعی: چه نقشی رهبری جامعه در پیدایش هویت اجتماعی دارد؟چه رابطه‌ای بین هویت و رهبری اجتماعی وجود دارد؟  
3. رابطه فرهنگ و هویت اجتماعی: فرهنگ به چه صورت در تکوین هویت اجتماعی مؤثر است؟  
فصل دوم: فرهنگ حاکمان و دستگاه حاکمیت
حاکمان در جامعه اسلامی، منبع و منشا فرهنگ جامعه هستند. فرهنگی که بر حاکمان و دستگاه حاکمیت حاکم است، به طور مستقیم به جامعه منتقل می‌شود. بنابراین، باید بررسی کرد که چه فرهنگی باید بر حاکمان و دستگاه حاکمیت حاکم باشد؟چگونه این فرهنگ می‌تواند تأثیرگذار بر جامعه باشد؟  

فصل سوم: وظایف حاکمیت در عرصه فرهنگ اجتماعی
در این فصل، به بررسی وظایف حاکمیت در زمینه فرهنگ اجتماعی می‌پردازیم. سؤالاتی که در این فصل مطرح می‌شود شامل موارد زیر است: آیا حاکمیت فقط باید فرهنگ موجود در جامعه را تقویت کند؟یا باید نقش تصحیح‌کننده و توسعه‌دهنده داشته باشد؟ چه زمانی باید فرهنگ‌های غلط تصحیح شوند؟ به عنوان نمونه اسلام در ورود به جامعه عرب، با فرهنگ‌های منفی مبارزه کرد و فرهنگ‌های مثبت را تقویت کرد. در جامعه ایران نیز، اسلام با برخی عادات و رسوم مثبت، مانند جشن نوروز، همخوانی کرد و آن‌ها را تایید کرد. اما با عادات منفی، مبارزه کرد؛ بنابراین، حاکمیت باید در سه حوزه اصلی (فرهنگ باورها، فرهنگ گفتارها، فرهنگ رفتارها) وظایف خود را انجام دهد.
فصل چهارم: فرهنگ عمومی
در این فصل، به بررسی جلوه‌ها یا تجلیات فرهنگ عمومی می‌پردازیم. ما این جلوه‌ها را در هفت نوع تقسیم‌بندی کرده‌ایم:
1. رسانه: نقش رسانه‌ها در تبلیغ فرهنگ عمومی.  
2. هنر: نقش هنر در شکل‌دهی به فرهنگ عمومی.  
3. ادبیات و شعر: تأثیر ادبیات و شعر بر فرهنگ جامعه.  
4. معماری و سبک زندگی: نقش معماری و سبک زندگی در فرهنگ عمومی.  
5. رسوم و عادات اجتماعی:تحلیل رسوم و عادات جامعه از دیدگاه اسلامی.  
6. گردهمایی‌ها و اجتماعات عمومی:تأثیر گردهمایی‌ها بر فرهنگ جامعه.  
7. سرگرمی‌ها و تفریحات: نقش سرگرمی‌ها در تقویت یا تضعیف فرهنگ عمومی باید در فقه ما بررسی کرد که اسلام درباره این حوزه‌ها چه تکلیفی معین کرده است. 
این چهار فصل، پیش‌زمینه‌ای برای بحث عمیق‌تر درباره فقه فرهنگ کلان ارائه می‌دهد.